Czym jest BIG i na jakiej podstawie działa?

Funkcjonowanie BIG czyli Biura Informacji Gospodarczej zostało wprowadzone na mocy ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych z 09.04.2010 r. (Dz.U. 2010 nr 81 poz. 530). Jak wynika z samej nazwy ustawy Biura Informacji Gospodarczej powstały w celu gromadzenia, udostępniania i wymiany informacji gospodarczych dotyczących zobowiązań płatniczych. Przy czym dane podlegające gromadzeniu dotyczą zarówno podmiotów gospodarczych, jak również osób fizycznych, choć zakres gromadzonych danych jest różny.

Jakie dane przetwarzają BIG-i?

W zależności od statusu osoby będącej odbiorcą umowy BIG zbiera różny zakres informacji. Będzie się on nieznacznie różnił, jeśli klientem jest osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), konsument lub osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Generalnie dane te można podzielić na kilka podstawowych grup:

• dane osobowe (np. imię i nazwisko, nazwa lub firma, adres zamieszkania, siedziba),
• dane kontaktowe (np. adres do korespondencji, adres mailowy lub numer telefonu),
• dane identyfikujące (np. PESEL, NIP, Regon),
• dane dotyczące wykonywanej umowy (np. wysokość kwot do zapłaty, numer umowy).

Jak widać powyżej zakres podmiotowy i przedmiotowy przetwarzanych danych jest dość obszerny i obejmuje on zarówno dane będące danymi osobowymi jak i dane gospodarcze, związane z realizacją umów.

Na jakiej podstawie zbierane są dane?

Zasady funkcjonowania BIG-ów uregulowane są w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Wierzyciel posiadający umowę z BIG, w przypadku spełnienia określonych warunków, może przekazać informacje o zobowiązaniach swoich klientów.

Aby informacja taka mogła być przetwarzana, zgodnie z prawem muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

Jeśli klientem jest konsument:

• zobowiązanie musi wynikać z określonego stosunku prawnego (np. umowy o kredyt konsumencki umowy o świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych, umowy o przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej, umowy o dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, umowy o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, umowy o wywóz nieczystości, umowy o dostarczanie energii cieplnej);
• łączna kwota wszystkich wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem konsumenta wynosi co najmniej 200 zł i są one wymagalne co najmniej 30 dni;
• upłynął przynajmniej 1 miesiąc od wysłania przez wierzyciela wezwania do zapłaty zawierającego ostrzeżenia o zamiarze przekazania danych do BIG, ze wskazaniem tego BIG oraz jego adresu, przy czym wezwanie musi być wysłane listem poleconym lub doręczone dłużnikowi do rąk własnych na adres zamieszkania lub na adres doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
• nie upłynęło jeszcze 6 lat od dnia wymagalności zobowiązania, a w przypadku roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczeń stwierdzonych ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym, albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd – nie upłynęło 10 lat od dnia stwierdzenia roszczenia.

W przypadku, jeśli klientem wierzyciela jest osoba nie będąca konsumentem muszą zostać spełnione łącznie trzy poniższe warunki:

• zobowiązanie musi wynikać z określonego stosunku prawnego, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej;
• łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika wynosi minimum 500 zł oraz są one wymagalne od co najmniej 30 dni;
• upłynął przynajmniej 1 miesiąc od wysłania przez wierzyciela wezwania do zapłaty zawierającego ostrzeżenia o zamiarze przekazania danych do BIG, ze wskazaniem tego BIG oraz jego adresu, przy czym wezwanie musi być wysłane listem poleconym albo doręczone dłużnikowi do rąk własnych na adres dla doręczeń lub na adres siedziby lub miejsca wykonywania działalności albo na adres doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych

Jakie BIG-i działają w Polsce?

Obok Biura Informacji Kredytowej S.A. (BIK), o którym pisaliśmy niedawno, obecnie w Polsce działa sześć największych rejestrów dłużników biur informacji gospodarczej. Są to (w kolejności alfabetycznej):
– Bisnode Międzynarodowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
– BIG InfoMonitor S.A
– ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A
– Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
– Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A
– Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych Biuro Informacji Gospodarczej S.A.

Każde z tych Biur gromadzi i przetwarza dane z innych rynków, np. BIG InfoMonitor S.A. współpracuje jako jedyny z BIK, a więc ma dostęp do danych bankowych; ERIF BIG S.A. zbiera informacje m.in. od dostawców energii elektrycznej; natomiast Krajowa Izba Długów Telekomunikacyjnych BIG S.A. działa głównie na rynku teleinformatycznym. Pomimo posiadania odrębnych baz danych BIG-i w pewnym zakresie współpracują i wymieniają dane między sobą.

Czy informacje z BIG mogą wpłynąć na decyzję o przyznaniu finansowania?

Należy pamiętać, że przed podjęciem decyzji o finansowaniu wszystkie firmy mają za zadanie ocenić ryzyko związane z ewentualną niewypłacalnością kredytobiorcy. Biura Informacji Gospodarczej, z uwagi na bardzo szeroki zakres oferowanych danych, są niewątpliwie jednym z podstawowych źródeł informacji. Zatem w interesie konsumentów jest rzetelne wywiązywanie się z zawartych umów (nie tylko finansowych, ale np. na dostawę energii elektrycznej, gaz czy usługi telekomunikacyjne), gdyż negatywne dane ujawnione w BIG mogą wpłynąć na odmowę udzielenia finansowania.