Spłata zobowiązania przez osobę trzecią
Od czasu do czasu spotykamy się sytuacją, w której nasi klienci borykają się z problemem terminowej spłaty swoich zobowiązań. Niedawno pisaliśmy o tym jak ważne jest, aby spłaty rat dokonywane były zgodnie z ustalonym w umowie harmonogramem. W sytuacjach podbramkowych pożyczkobiorca może zwrócić się z wnioskiem o prolongowanie terminu płatności, jednak może mieć to wpływ na dalszą współpracę. Czasem w takiej sytuacji z pomocą przychodzą osoby trzecie (np. członkowie najbliższej rodziny lub inne zaufane osoby), które deklarują spłatę w imieniu pożyczkobiorcy. Czy mogą tak zrobić? Czy taka spłata będzie honorowana przez kredytodawcę? Jak dokonać takiej płatności? Poniżej spróbujemy odpowiedzieć na niektóre z tych i podobnych pytań.
Czy spłata zobowiązania za osobę trzecią jest zgodna z prawem?
Kwestia spłaty zobowiązania przez osobę trzecią jest uregulowana w art. 356 § 2 Kodeksu Cywilnego, w którym wskazano, że: „jeżeli wierzytelność pieniężna jest wymagalna, wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej, chociażby nawet osoba ta działała bez wiedzy dłużnika”. Oznacza to, że spłata zobowiązania przez osobę trzecią jest jak najbardziej zgodna z prawem, a wierzyciel ma obowiązek uznać taką wpłatę.
Należy zwrócić uwagę, że spłata zobowiązania może wynikać z jednorazowej potrzeby (spłata jednej raty) lub stanowić kompleksowe rozwiązanie (spłata całego zobowiązania).
Czym różni się spłata jednej raty od przejęcie całości długu?
Spłata przez osobę trzecią jednej raty zobowiązania lub jej niewielkiej części stanowi właściwie pożyczkę między dłużnikiem a spłacającą go osobą i nie wymaga żadnej interwencji czy zgody ze strony wierzyciela. Jest to umowa (często ustna) pomiędzy dłużnikiem, a osobą trzecią.
Istnieje jednak możliwość wstąpienia przez osobę trzecią w obowiązki pożyczkobiorcy (dłużnika) i przejęcie przez niego spłaty zobowiązania. Podstawą podjęcia takiej czynności jest zawarcie pisemnej umowy między wszystkim stronami, tj. wierzycielem, dłużnikiem i osobą trzecią. W praktyce stosuje się dwa warianty takiego rozwiązania:
- umowa zawierana jest pomiędzy wierzycielem a osobą przejmującą zobowiązanie. Wówczas dłużnik składa oświadczenie o zgodzie na przejęcie jego zobowiązania przez osobę trzecią,
- druga możliwość to umowa między dłużnikiem a osobą przejmującą zobowiązanie. W tej sytuacji to wierzyciel wyraża zgodę na zmianę dłużnika.
Niezależnie od przyjętego wariantu umowy istotne jest, że umowa przejęcia długu staje się nieskuteczna jeśli nowy dłużnik jest niewypłacalny i zataił ten fakt przed wierzycielem. Wówczas za zobowiązania odpowiada pierwotna strona umowy.
Należy mieć na uwadze, że przejęcie długu nie ma wpływu na samo zobowiązanie. Oznacza to, że kwota, wysokość rat, oprocentowanie pozostają bez zmian.
Jak dokonać wpłaty?
Niezależnie od tego czy płatność dotyczy jednej raty, części czy całości zobowiązania ważne jest, aby pamiętać o kilku niezmiernie istotnych szczegółach, które umożliwią prawidłowe rozliczenie wpłaty.
Przede wszystkim wpłata musi zostać dokonana na właściwy rachunek bankowy. Banki i wiele innych instytucji finansowych prowadzą odrębne rachunki rozliczeniowe dla poszczególnych klientów czy zobowiązań. Niezmiernie ważne jest zatem, aby wpłata została dokonana na właściwe konto.
Drugim ważnym elementem jest prawidłowe wskazanie tytułu wpłaty np. wskazanie numeru umowy, numeru sprawy czy imienia i nazwiska osoby, za którą dokonywana jest wpłata.
Takie informacje pozwolą wierzycielowi na prawidłowe (zgodne z intencjami) rozliczenie wpłaty.
Jak widać spłata zobowiązania przez osobę trzecią jest nie tylko możliwa do zrealizowania, ale jest również prostsza niż się wydaje.
